NỘI DUNG CHÍNH
Nội tiết tố được ví như “suối nguồn tươi trẻ” trong việc bảo vệ sức khỏe, tâm sinh lý và cũng như nuôi dưỡng nét thanh xuân của người phụ nữ Nhưng hiện nay nhiều chị em gặp phải vấn đề rối loạn nội tiết tố làm ảnh hưởng đến tinh thần và chất lượng cuộc sống mà chưa tìm ra được nguyên do. Bí quyết của mẹ chia sẻ nội dung dưới đây giúp bạn hiểu rõ rối loạn nội tiết tố là gì,đồng thời biết được dấu hiệu, cách điều trị, phòng ngừa để bạn chăm sóc sức khỏe tốt hơn.
Định nghĩa về nội tiết tố nữ
Trước khi trả lời câu hỏi “rối loạn nội tiết tố là gì“. Chúng ta bắt đầu tìm hiểu nội tiết tố từ đâu mà xuất hiện.
Nội tiết tố nữ (tên tiếng anh là Estrogen) là một lọai hóc môn sinh dục nữ do chính buồng trứng tiết ra đóng vai trò khá quan trọng trong việc duy trì, bảo hộ nét thanh xuân của người phụ nữ như da dẻ hồng hào, tóc suôn mượt, dáng người nhỏ nhắn, đường cong cơ thể cho người phụ nữ.
Bên cạnh đó, estrogen còn là một nhân tố góp phần nhận dạng giới tính nam và nữ (ví dụ như nữ có ngực nở nang hơn nam, có kinh nguyệt, có chức năng mang thai, sinh sản). Thế nên, bất cứ điều gì ảnh hưởng không tốt đến buồng trứng cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng sản xuất ra estrogen, lượng tăng hay giảm đột ngột đều không tốt.
Mà lượng estrogen khi bị ảnh hưởng sẽ tác động trực tiếp đến 3 nhóm sau đây:
- Estrone (E1): hình thành khi phụ nữ sau mãn kinh, chúng hoạt động yếu và được phân bổ ở lớp mỡ và cơ bắp.
- Estradiol (E2): là estrogen mạnh nhất được sản sinh từ buồng trứng, nếu chúng mất cân bằng sẽ gây nên một số bệnh lý phụ khoa như u xơ, ung thư tử cung, u nang buồng trứng, nội mạc tử cung,…
- Estriol (E3): Estriol này sản sinh nhiều nhất ở giai đoạn mang thai nhưng chúng lại yếu nhất so với 2 loại trên.
Rối loạn nội tiết tố là gì?
Sau khi biết vai trò tích cực của nội tiết tố nữ, thì phần nào đó bạn cũng có thể mường tượng ra được, rối loạn nối tiết tố sẽ đi ngược lại với những vai trò của estrogen phía trên.
Vậy rối loạn nội tiết tố là gì? Rối loạn nội tiết tố nữ là khi cơ thể xảy ra quá nhiều hoặc quá ít hormone estrogen và progesterone (tình trạng mất cân bằng hormone trong cơ thể) được cho phép. Khi lượng hormone estrogen bị giảm sút trong thời gian dài không được điều trị sẽ có những tác động xấu từ vai trò sinh lý đến quá trình trao đổi chất ở phái nữ.
Hàm lượng nồng độ estrogen thường dao động trung bình từ 50 pg/ml đến 400 pg/ml. Vượt ngưỡng cho phép sẽ xảy ra sự mất cân bằng giữa 2 hormone này, từ đó những biểu hiện rối loạn nội tiết tố nữ sẽ “quấy nhiễu” cơ thể.
Biểu hiện rối loạn nội tiết tố
Khi estrogen bị biến động sẽ gây ra những biểu hiện rối loạn nội tiết tố nữ, làm tác động tiêu cực với cơ thể chị em:
Rối loạn kinh nguyệt: kinh nguyệt ra không đồng đều, hay mất kinh, đau bụng kinh là nguyên nhân gây vô sinh nữ giới.
Mắc bệnh phụ khoa: khi bị rối loạn nội tiết tố nữ, quá trình sản sinh ra các hormone cần thiết trong quá trình trao đổi chất sẽ tạm thời bị gián đoạn, làm chị em mắc bệnh lý về phụ khoa như khô hạn âm đạo, u nang buồng trứng, u xơ tử cung,…
Giảm ham muốn sinh lý: Estrogen và progesterone là hai hormon quan trọng tạo khoái cảm khi quan hệ. Khi tỷ lệ các hormon bị mất cân bằng sẽ làm chị em giảm ham muốn tình dục, tâm trạng chán nản, mệt mỏi, khó được cảm giác cực khoái khi quan hệ.
Các vấn đề về da: rối loạn nội tiết ở nữ giới là một trong những nguyên nhân chính khiến da mặt lên mụn, tàn nhang, đồi mồi, nám da, tăng sắc tố đen,…
Tâm lý cảm xúc thất thường: rối loạn nội tiết tố dễ gây ra tình trạng tiêu cực, bốc hỏa, cáu gắt, mệt mỏi trong sinh hoạt thường ngày và ảnh hưởng ngủ không đủ giấc.
Nguyên nhân bị rối loạn nội tiết tố
Tưởng đâu xa xôi, lại ở ngay trước mặt, những nguyên nhân bị rối loạn nội tiết tố bắt đầu từ các thói quen xấu, sinh hoạt không lành mạnh mà nhiều người đã va đang làm sau đây:
Thói quen ăn uống không lành mạnh
Thường xuyên ăn thức ăn nhanh chứa nhiều dầu mỡ, lượng đường cao, nhiều tinh tinh bột xấu, ăn quá mặn, quá cay, quá ngọt khiến gia tăng hormone estrogen bị mất cân bằng.
Chất lượng giấc ngủ kém
Thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc hay thường xuyên thức khuya cũng ảnh hưởng đến hệ thần kinh và hệ tim mạch suy giảm và gây ra rối loạn nội tiết tố nữ.
Quá lạm dụng thuốc tránh thai
cơ chế hoạt động của thuốc ngừa tránh thai là đưa một lượng hormone nhất định vào trong cơ thể, ngăn chặn hành vi rụng trứng và việc thụ tinh diễn ra. Lạm dụng việc này nhiều lần sẽ làm biến đổi hormone, buồng trứng suy giảm chức năng hoạt động.
Làm đẹp sai cách
theo các chuyên gia cho nhiều nhận định, một số mỹ phẩm có chứa các chất độc hại như phthalates, anime, phenol, parabens,…hay một số thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, chưa kiểm định từ y tế cũng gây nên hiện tượng rối loạn nội tiết ở phụ nữ.
Ngoài những thói quen không tốt đến từ bản thân như trên thì còn vài nguyên nhân bị rối loạn nội tiết tố nữ mà bản thân khó tránh khỏi sau đây:
Dấu hiệu tuổi tác
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến rối loạn nội tiết tố nữ. Đối với phụ nữ từ 35 tuổi trở đi là đối tượng có nguy cơ suy giảm estrogen. Trong giai đoạn này, chức năng buồng trứng sẽ yếu dần đi. Đặc biệt là phụ nữ sau 40 tuổi sẽ hình thành tiền mãn kinh, mãn kinh làm buồng trứng giảm sản xuất Estrogen.
Phụ nữ sau sinh
Sẽ gặp phải tình trạng nồng độ Estrogen tăng nhanh vì để bảo vệ thai nhi trong suốt thai kỳ. Nên khi sinh nở xong, cơ thể người mẹ sẽ đối mặt với vấn đề từ estrogen suy giảm nhanh. Đây cũng là một trong nguyên do khiến tâm trạng các mẹ sau khi sinh bị buồn bã hoặc trầm cảm sau sinh…
Sau phẫu thuật cắt buồng trứng
Estrogen được sản sinh từ buồng trứng, nên khi buồng trứng bị mất đi cũng kéo theo nhiều lượng nội tiết tố suy giảm.
Cách điều trị rối loạn nội tiết tố là gì?
Sau khi bạn đã biết nguyên nhân, biểu hiện của rối loạn nội tiết tố là gì, việc cần làm là trang bị cho bản thân những cách điều trị rối loạn nội tiết tố, không để cơ thể suy yếu.
Dùng thuốc uống bổ sung nội tiết tố nữ
Khi bắt đầu phát giác được các dấu hiệu của sự rối loạn nội tiết tố, bạn cũng cần đến bệnh viên để được bác sĩ tư vấn khám, kiểm tra và điều trị theo tình trạng riêng của cơ thể. Thông qua các xét nghiệm có chuyên môn sẽ giúp đánh giá chính xác được nguyên nhân sự rối loạn này là do đâu. Từ đó có phương hướng điều trị bổ sung nội tiết tố hợp lý.
Tùy thuộc theo tình trạng nguyên nhân hay mức độ rối loạn để bạn được điều trị rối loạn nội tiết tố nữ theo hướng dùng thuốc hay không dùng thuốc nhé.
- Phương pháp dùng thuốc thường gặp là dùng liệu pháp thay thế hormone như sử dụng estrogen, progesterone tổng hợp vào bên trong cơ thể để bạn có thể cân bằng lại nội tiết tố.
- Ngoài liệu pháp hormone thay thế, còn có phương pháp thuốc điều trị nội rối loạn tiết tố nữ bằng thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thảo dược, thực vật lành tính,… Tuy nhiên, các dòng thực phẩm chức năng đa phần đều không phải là thuốc đặc trị nên không nên chủ quan khi sử dụng.
Điều trị rối loạn nội tiết tố nữ không dùng thuốc
Không lạm dụng thuốc tránh thai: sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
Chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh: không thức khuya, ngủ sớm, sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Nếu khó ngủ có thể thư giãn cơ thể bằng các tập thể dục, đi bộ, ngồi thiền hay tập yoga, tắm nước ấm,…
Thái độ sống tích cực: sống lạc quan, vui vẻ, không tự tạo áp lực, không làm việc quá sức. Bên cạnh đó có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, và không thiếu vui chơi giải trí như: nghe nhạc, đọc sách, xem phim.
Ăn bổ sung các loại rau xanh đậm: như súp lơ, cải bắp, bơ, bí xanh,… các thực phẩm này có chứa nhiều vitamin và khoáng chất hỗ trợ tiếp tế, sản xuất hormone cũng như điều hòa, ức chế khả năng rối loạn nội tiết tố trong cơ thể.
Dinh dưỡng hợp lý: hạn chế ăn thức ăn chứa chất béo no, thay vào đó bổ sung những thực phẩm tốt cho estrogen như đậu phụ, đậu nành, lạc, khoai tây, mè đen, bắp cải,…
Bổ sung thực phẩm có giàu acid béo: có nhiều trong các loại cá, hạt hướng dương, quả bơ, gạo lứt,… tăng cường quá trình trao đổi, sản xuất nên hormone estrogen.
Uống đủ nước: tối thiểu 2 lít/ngày, giúp hormone cortisol trong cơ thể được điều hòa một cách hiệu quả.
Kết luận rối loạn nội tiết có nguy hiểm không?
Bạn đã hiểu được rối loạn nội tiết tố là gì khi đọc xong bài viết này. Vậy có thể thấy, rối loạn nội tiết tố nữ là một trong những vấn đề nghiêm trọng, gây nhiều ảnh hưởng tới tâm sinh lí và cuộc sống. Hãy thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh từ bây giờ để phòng ngừa bệnh cũng như những hệ lụy mà nó gây ra bạn nhé.
Nguồn tham khảo: Sắc Ngọc Khang, Bệnh nám da, Hạnh phúc của mẹ